Η δημιουργία στη χώρα μας της Ερευνητικής Υποδομής για τις Κοινωνικές Επιστήμες (SoDaNet) άνοιξε με επιτακτικό τρόπο τη συζήτηση σχετικά με την προοπτική της δευτερογενούς ανάλυσης των κοινωνικών δεδομένων. Ως «δευτερογενής ανάλυση» ορίζεται εκείνη η ερευνητική στρατηγική που αποσκοπεί στο να μελετήσει κοινωνικά φαινόμενα, χρησιμοποιώντας δεδομένα τα οποία έχουν παραχθεί στο πλαίσιο προγενέστερων ερευνητικών εγχειρημάτων. Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει πως, ενώ η συγκρότηση ερευνητικών υποδομών καθιστά πρακτικά δυνατή την επανάχρηση δεδομένων σε μεγάλη κλίμακα, η δευτερογενής ανάλυση δεν αποτελεί μια δημοφιλή πρακτική, ιδιαίτερα στην ποιοτική έρευνα. Ειδικότερα, αρκετοί ερευνητές και ερευνήτριες που υιοθετούν την ποιοτική προσέγγιση προβάλλουν ενστάσεις, αμφισβητώντας τη συμβατότητα της δευτερογενούς ανάλυσης με την ποιοτική έρευνα εν γένει. Από την άλλη οι υποστηρικτές της δευτερογενούς ανάλυσης απαντούν με πειστικό τρόπο σε όσους διατυπώνουν αυτές τις επιφυλάξεις και προτείνουν λύσεις τόσο σε μεθοδολογικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο, αναδεικνύοντας τα οφέλη και τις δυνατότητες που προσφέρει η δευτερογενής ανάλυση των ποιοτικών δεδομένων. Μια κεντρική στρατηγική που προβάλλουν είναι η μεθοδική και συστηματική διαδικασία τεκμηρίωσης των στοιχείων της συνολική διαδικασίας μιας εμπειρικής έρευνας. Στο μάθημα αυτό θα συζητηθεί η στρατηγική της δευτερογενούς ανάλυσης ποιοτικών δεδομένων και θα προταθούν διαδικασίες για την τεκμηρίωση της διαδικασίας μιας εμπειρικής έρευνας. Θα παρουσιαστεί, επίσης, μια φόρμα τεκμηρίωσης ερευνών προφορικής ιστορίας και βιογραφικής Προσέγγισης, που μπορεί να αξιοποιηθεί ως πρότυπο τεκμηρίωσης ερευνών οι οποίες υλοποιούνται στα εν λόγω πεδία.

Ο Γιώργος Τσιώλης είναι ο συγγραφέας του εκπαιδευτικού υλικού του μαθήματος «Η δευτερογενής ανάλυση ποιοτικών δεδομένων και η μεθοδολογία τεκμηρίωσης ποιοτικών ερευνών». Ο κ. Γ. Τσιώλης είναι Καθηγητής στο γνωστικό αντικείμενο «Μεθοδολογία έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες - Μέθοδοι ποιοτικής έρευνας» στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης.